اگر بخواهیم بدون شیوه و روش وارد هر کاری بشویم بدون شک یا با موفقیت فاصله زیادی خواهیم داشت و یا به نتیجه مطلوب نخواهیم رسید.

 اگر می خواهید در طلبگی موفق باشید سعی کنید تمام نکات را تا حد ممکن مراعات کنید. مطالعه مهمترین وسیله و ابزار یادگیری است و هرچه بیشتر و اصولی تر مطالعه کنید در یادگیری موفق ترید.

 در مقالات گذشته درباره شیوه مباحثه سخن گفتیم. امید است در آینده ای نزدیک درباره شیوه ها و ورش تحقیق و پژوهش و همچنین شیوه های آموختن و استادی نیز مطالبی را برای شما کاربران عزیز آماده کنیم. در این نوشتار به برخی نکات مهم در مطالعه اشاره خواهیم کرد.

  آداب مطالعه

 1. در مطالعه و بررسیهاى علمى خود به همان مقدار اكتفا كنید كه قدرت درك و فهم و توانایى برداشت آنها را دارید و ذهن و هوشتان بدانها تمایل دارد.

 2. در قرائت كتب و یا فرا گرفتن علوم كار و كوشش خود را ناتمام نگذارید.

3. دانش را نمى توان مستقلا و بدون استفاده از استاد، از میان كتب و نوشته ها جستجو كرد.

4. باید اوقات و فرصتهاى شبانه روزى را براى تحصیلات و فرآورده هاى علمى ، تقسیم بندى كرد؛ زیرا این كار موجب بركت و ازدیاد فرصتهاى تحصیلى مى شود.

 5. براى مطالعه اتاق یا مكان خاصى را انتخاب كنید كه داراى نور و هواى مناسب باشد. نیز لازم است مكان مطالعه ثابت باشد تا موجب آمادگى ذهنى بیشترى براى مطالعه شود.

  اگر همه مطالعات خود را در یك مكان معین انجام بدهید محیط آشناى آن اتاق یا آن مكان خاص موجب مى شود كه در حین مطالعه تمركز حواس بیشترى داشته باشید.

 6. سعى كنید مطالعه همراه با خلاصه نویسى باشد. البته نوشتن باید بعد از فهم باشد. اگر انسان مطلبى را نفهمیده بنویسد سودى از آن نخواهد برد. آنچه مهم است فهم است و اگر به صورت صحیح باشد مى تواند زمینه برداشتها و دریافتهاى جدید علمى گردد.

 7. با یاد و نام خداوند متعال شروع كردن و از خدا كمك خواستن یكى از عوامل موفقیت و بركت مطالعه است . مناسب است قبل از آغاز مطالعه دعاى مطالعه خوانده شود:

 اللهم اخرجنى من ظلمات الوهم و اءكرمنى بنور الفهم ، اللهم افتح علینا ابواب رحمتك ، و انشر علینا خزائن علومك ، برحمتك یا ارحم الراحمین .(1)

8. در حال مطالعه با وضو باشید.

 9. مطالعه در حال سیرى سود ندارد، زیرا در این حال خواب و چرت انسان را در بر گرفته ، به او اجازه نمى دهد كه حواس خود را روى مطالب متمركز كند. نیز در حال گرسنگى ، غروب آفتاب ، نور كم ، خشم ، ترس ، عجله ، نوشیدن ، خوردن ، نگاه به تلویزیون باید از مطالعه خوددارى كرد.

 10. درست نشستن پشت میز و با كمر صاف و راست در حالت مطالعه سبب مى شود انسان به راحتى بتواند به مطالعه بپردازد.

 11. باید كتاب به گونه اى در مقابل چشم قرار گیرد كه براى دیدن آن به زحمت نیفتیم . باید فاصله لازم و درست میان چشم و كتاب رعایت شود.

 12. نباید در مدت زیادى پیوسته مطالعه كرد تا چشم خسته شود و توانایى خود را از دست بدهد. براى جلوگیرى از خستگى چشم بهتر است پس از هر 40 دقیقه مطالعه ، استراحت مختصرى نمود و سپس ادامه داد.

 13. مطالعه باید تدریجى باشد، ابتدا مطالعه كتب و موضوعات آسان آغاز شود تا پس از آمادگى ذهن بتوان به مطالعه موضوعات سخت تر پرداخت .

 14. از پراكنده خوانى و بى نظمى در مطالعه پرهیز كنید. (همانطور که بی نظمی در هر کاری اختلال ایجاد می کند در این قسمت نیز یک آفت مهم است)

15. تكرار مطالعه باعث مى شود تا معلومات در ذهن آدمى راسخ شود و باقى بماند.

 16. ایجاد تنوع در بین مطالعه لازم ، و مناسب است موضوعات مطالعه متنوع انتخاب شود. زیرا موضوعات یكسان موجب خستگى مى شود.

 17. چیزهایى را كه مانع تمركز حواس مى شود باید از جلو چشم دور كرد.

 18. مطالعه باید همراه اندیشه باشد و مطالعه بدون تفكر مانند بلعیدن خوراك بدون جویدن است .

19. آنان كه با عینك مطالعه مى كنند مناسب است سالى یك بار نمره چشم خود را به وسیله پزشك متخصص كنترل كنند.

منابع:

1- مفاتیح الجنان ، ص 490، باقیات صالحات ، باب ششم